Category Archives: Blogs

Democratie … is daar een app voor?

De gemeenteraadsverkiezingen zijn achter de rug. Tijd om de beloften in te lossen, eens wat te gaan doen met de sterke wens om burgers meer te betrekken. Grote vraag is hoe pak je dat nu aan. Natuurlijk is de meest eenvoudige werkwijze het zogenaamde vindplaats-gerichte-werken. Professionals-speak voor gaan naar die plekken waar de doelgroep huist. En daar hebben we veel varianten in zeker als je wilt weten wat de onderstroom in de gemeente er van denkt. Kroegen, bibliotheken, markten, een veelheid van mogelijkheden. Vraag blijft of het niet wat meer 21ste eeuws kan. Wat moderner, wat meer gericht op de smartphone generatie. En ja dat kan want inmiddels verschijnen er de nodige apps en digitale hulpmiddelen om de democratie echt voorwaarts te laten spingen.

Democratie daar is een app voor!

In november was ik in Straatsburg om te bloggen over het World Forum for Democracy van de Raad van Europa. Ook daar ging het over het vernieuwen van de democratie  Rewiring democracy: reconnecting democratic institutions and citizens in the information age’  Naast veel debat rond het re-connecten van de burger aan de democratische principes kwamen daar een aantal vernieuwende digitale platforms voorbij, die voor de op vernieuwing en meer burgerbetrokkenheid gerichte gemeente interessant kunnen zijn. Achtereenvolgens komen Loomio.org, change.org en Popvox langs als digitale verschijningsvormen van vernieuwing om het democratische proces te ondersteunen.

Loomio.org

Heeft zijn basis in Nieuw Zeeland en gaf tijdens het World Forum een indrukwekkende presentatie over de werking van het platform dat gebruikt kan worden voor het creëren van een online besluitvormingsproces voor groepen. Op eenvoudige wijze brengen burgers initiatieven aan, brengen deze in besluitvorming en ontwikkelen de beste voorstellen door. [Lees meer over Loomio] Dit platform komt geheel opensource tot stand en kan door iedereen gebruikt worden. Het bestaat uit een aantal simpele stappen ‘Talk things true’ ‘Build Agreement’ en ‘Decide together’ in deze korte video wordt het concept toegelicht. Om het platform verder uit te breiden is Loomio gestart met crowdfunding. Douglas Rushkoff ondersteunt het initiatief in zijn zeer lezenswaardige blog!

Change.org

Een soortgelijk initiatief is dat van Change.org. Op dit platform kan iedereen die dat wil een petitie starten. Als je op de website van Change.org kijkt zie je dat het hier gaat om een grote diversiteit aan petities. Van petities gericht op het versterken van de democratie in Afghanistan tot aan individuele petities rond medicatie voor borstkanker. Hier gaat het niet over een (groeps)besluitvormingsproces, maar over het verkrijgen van zoveel mogelijk handtekeningen om politieke druk te kunnen uitoefenen. Dat het werkt is een ding dat zeker is en laten de resultaten inmiddels zien.

Popvox.com

Een ander voorbeeld is Popvox.com uit de USA, ook zij presenteerden hun platform tijdens het World Forum for Democracy. Dit platform legt weer een ander accent. Het legt een verbinding/brug tussen de burger en het Congress tijdens het wetgevingsproces.

Schermafbeelding 2014-03-26 om 14.30.14

Burgers kunnen wetsvoorstellen ondersteunen of juist tegenstemmen en hun mening laten horen aan de leden van het Congress en de rest van de wereld. Nadat Popvox eerst vooral een Amerikaans feestje was wagen zij nu de sprong naar andere continenten. Beluister de CEO van Popvox in een kort interview tijdens het World Forum.

En nu wij

Kortom beste raadsleden, kersverse wethouders, burgers, er is veel mogelijk om de interactie met de burger te verbeteren. Zo kun je raadsvergaderingen op locatie houden. Of popup stores voor democratie en wijkgericht werken ontwikkelen. Natuurlijk start alles bij de burger, maar tenslotte bent u dat ook.

En nee de digitale weg is niet de enige zaligmakende er zijn meer wegen die naar het bekende Rome leiden. Maar het niet verkennen van de digitale weg ter ondersteuning is een gemiste kans. Zeker nu de smartphone steeds meer ons venster op de wereld vormt. Laten we onderzoeken hoe die digitale weg er uit kan zien. Een mooie brug maken naar het dagelijkse leven. De beste resultaten bereiken we immers door een hechte combinatie van beide.

Er zijn vast een aantal belangrijke Nederlandse apps die ik gemist heb, of die nu in ontwikkeling zijn, voeg ze vooral als reactie toe! Deel om te verbinden!

 

Samenlopend toeval … een proces vol schoonheid!

Het Torentje van HooglandHet is nog vroeg, het is nog koud. Ik doe de deur open van ‘het torentje’ in Groningen. Een markant gebouw. Bijzonder om hier naar binnen te stappen in wat op het oog een oude werkplaats lijkt. Ik ben een gevoelsmens, althans ik heb een gevoeligheid. Plekken voelen goed, of niet. Deze voelt goed, voelt in beweging, voelt als een spannend jongensboek.

Is het de energie die door dit pand loopt, de gesprekken? Kun je voelen dat zich hier een proces van schoonheid aan het afspelen is? Wat leeft hier, wat wil hier ontstaan vraag ik mij af. Er waren tijden dat we achter de tekentafel even de wereld veranderden, even tekende hoe we het wilden hebben. Vervolgens was het een kwestie van bouwen, invoeren, uitvoeren, implementeren, uitrollen. Al jaren voel ik dat die tijd voorbij is. De laatste tijd zie ik het ook.

‘Dat wat er wil ontstaan’ sluipt door mijn denken. Dat vraagt kijken, veel kijken, maar juist ook voelen. Soms doet dat vreselijke pijn, je voelt het, maar kunt er nog even niet bij. Het is er wel, maar je kunt het nog niet beetpakken, nog niet denken. Ken je dat? Rust, meer kijken, praten, kijken, voelen, tekenen, schrijven, weggooien totdat je het langzaam ziet ontstaan: dat wat wil zijn, dat wat komen gaat.

Het proces moet schoonheid zijn

Ik ben gevraagd te schrijven over wat hier kan zijn, hier is ‘het torentje’, het torentje van Wouter Hoogland. Een torentje dat nooit af is, dat groeit, dat de tijd heeft, zich daar thuis bij voelt. En als ik binnenstap voel ik dat het bijzonder wordt, maar beetpakken kan ik het nog niet.

‘Het proces moet schoonheid zijn’ zegt Wouter even later, als ik hem ergens op een andere etage tegenkom. Mooier kan het niet worden, praten met iemand die zegt ‘het proces moet schoonheid zijn’. Ken je die gesprekken die moeiteloos gaan? Waarbij visie en ideeën door de lucht vlinderen. Beelden komen en gaan, er ineens iets lijkt te ontstaan, stukjes van een groter geheel zich ineen klikken alsof ze gewacht hebben op deze samenkomst?

Samenlopend toeval

Een toevallige samenloop, dat ene moment in de tijd, dat het juiste was om te versmelten. Dat van een gesprek een dialoog maakt, tot inzichten leidt. ‘Helder zien’ noem ik dat. Of is het helder weten? Toeval? Of is het toe-val? Het toevallen van de mogelijkheden, die er op dat ene moment in de tijd zijn. Een moment dat een tijdknoopje wordt van waaruit in het volgende moment nieuwe onontdekte beelden, wegen zichtbaar worden. Ken je dat? Van die momenten waar je naar terug kan gaan, je beseft ‘toen veranderde er iets, daarom zit ik nu hier, ben ik geworden wie ik ben, heb ik gedaan wat ik deed’. Is dat toeval? Zomaar een samenloop van omstandigheden. Is dat serendipity?

Wij zijn het voorlopige eindpunt van onze oorsprong, zegt Wouter. Een uitspraak, die na het uitspreken verdampt tot zijn essentie. Een ingesloten tegenstelling; voorlopig eindpunt. Voor-lopig eind-punt. Er schuilt een wereld in die vier losgemaakte woorden. Een voorlopig eindpunt in de tijd is voorbehouden aan het kleinst deelbare stukje tijd. En dan is het alweer weg naar een volgend voorlopig eindpunt. Een klein tijdsknoopje van een onnoemlijke grootheid. Stel dat je zou kunnen bevatten wat er in dit kleinste moment in de tijd zich allemaal afspeelt. Eén seconde in de werkelijkheid die wij kennen. Ga eens zitten en voel die ene seconde! Voel het regenwoud, het leven, de dood, bergtoppen, stadscentra, de liefde, de moord, honger, overvloed, water, regen, droogte, hitte, een explosie, serene rust. Als alles met alles verbonden is, wat is dan nog een toevallige samenloop van omstandigheden? Serendipity!

Het doet pijn in mijn hoofd als ik het probeer te bevatten.

Baldadig jongetje

Langzaam ontstaat waarover ik wil schrijven. Waarover ik iets wil laten ontstaan. Over de toevallige samenloop of beter toe-vallige samen-loop van het ecosysteem, het web van verbindingen, rond het torentje. Het torentje, dat baldadige jongetje dat zo uitdagend en verwachtingsvol tussen het oude staat. Opgenomen wil worden, maar toch ook weer niet. Er zijn oorsprong heeft, maar toch ook weer niet. Een jongentje dat besloten heeft niet op te groeien, nooit af te zijn.

[Het vervolg verschijnt hier natuurlijk ook, voor nu … misschien wil je meedoen aan het experiment?]

Het experiment

Ken jij het torentje in Groningen? Ben je er ooit binnen geweest? Heb je er aan gewerkt? Woon je er naast? Zou jij er eens willen kijken? Ben je benieuwd naar samenlopend toeval? Wil jij bijdragen aan een proces vol schoonheid? Laat dan een reactie achter! Vertel even kort hoe je het torentje kent! Dan krijg je van mij een uitnodiging voor een samenlopend toeval in wording!

Nieuwsgierig naar het gebouw? Kijk dan hier!

 

Lentezon….of hoe alleen het meest simpele het complexe kan besturen!

5080724854_665ffb013b_bLente! Tijd van nieuwe mogelijkheden. Bijzonder toch hoe de seizoenen eigenlijk moeiteloos verglijden. De natuur weet precies wat haar te doen staat! Een buitengewoon complex systeem dat eenvoudig in een eeuwigdurende transitie staat. Wat kunnen wij daar van leren? Een veranderingsgedicht ter overweging

Lentezon, open barstende grond, ochtendgeluiden bij het eerste licht, vlugge vleugels grijpen alles aan om te bouwen, nesten verschijnen, broedplaatsen van het nieuwe.

Zon verwarmt, geeft aandacht, zonder onderscheid, laat groeien, maakt het verschil tussen leven en dood. Zelfs het kleinste krijgt essentiële warmte, zoveel als nodig is.

De essentie

De essentie van vooruitgang, idee, aandacht, ontwikkeling, geluid maken en vinden, sleuren en bouwen. Globaal beeld, reisroute, onzekerheid mag er zijn, maar niet afremmen.

Ontwikkelen gaat met schokken, geldt voor bijna alles, in fasen, van plateau naar plateau. Niet rechtlijnig, zelden in een rechte lijn. Vraagt om durf, ogenschijnlijk meanderen, maar wees koersvast.

Inzicht, echt inzicht, in diepere lagen. Waar de essentie ligt, groot wachten, nog roerloos, tot de luiken opengaan. Licht dat het omhulsel van vermeende kennis doorbreekt, echt talent, primaire kracht de ruimte geeft.

Wat is de zon meer dan aandacht? Gewoon stralen, aandacht en ruimte geven zonder eisen, maar ondersteunend. Zijn, voeden, enthousiast en doordringend, elk element tot het volle potentieel ontwikkelen.

De mens, gelukkig niet in staat de planeten met regels te verplichten. Tot stralen, niet stralen, doven. Geen bureaucratisch denken in staat ze in procedures te vatten.

Aandacht

Zon, aandacht, mooie leermeester voor het essentiële. Simpel schijnen laat alles ontplooien, zonder planning noch opgelegde regels, rood of groen, groot of klein, rekenen of tekenen.

De natuur stuurt zelden, volgens plannen, budgetten, akkoorden en verdragen. Extreme complexiteiten, simpele robuuste onbegrepen regelsystemen. Wat simpel kan versimpelen tot het essentiële.

Mooie ogenschijnlijke tegenstelling, alleen het meest simpele, kan het meest complexe besturen. Zou de regel moeten zijn bij ontwerp. Bij alles waar mensen denken nodig te zijn.

Anticyclisch denken…..elke leider moet het kunnen!

Het is zaterdagmiddag 23 graden volle zon. Na een geweldige ronde golf zitten we op het terras. Uitkijkend over de vijvers en eeuwenoude bomen van kasteel Engelenburgh. Het leven kan niet veel beter! Een strak in het pak zittende ober vraagt of hij ons van dienst kan zijn. Ongekende luxe, ons gaat een dienst geleverd worden! Mijn golfmaat zegt; ‘doet u maar een warme chocolademelk met veel slagroom’ Kijk, dat is nou anticyclisch denken.

Eigenlijk is anticyclisch denken een remedie voor bijna alles! Anders denken dan anderen! Niet meegaan in de gang van de lemmingen, maar even stilstaan en het anders doen. Weinig mensen doen het nog met overgave. Een voorbeeld?
Je hebt het snoeidruk, dus wat doe je? Er nog eens keihard aantrekken! Die deadline halen we wel;-) Een probleem knaagt zich een weg door je hoofd! Wat doe je? Denken, overdenken, redenken en dan weer denken. Kijk, dat is nou cyclisch denken. Zeg maar als iedereen aandelen Ahold koopt ook kopen, want ze stijgen zo lekker snel. Of als een conflict hoog op loopt dreigen met een advocaat en een ultiem smerige email sturen. Lekker de druk op voeren!

Anticyclisch denken vraagt durf

En anticyclisch denken helpt dan? JA! Inmiddels spreek ik uit een jarenlange ervaring, want als je het eenmaal hebt gedaan wil je niet anders;-) Snoeidruk, gierende deadline? Opstaan vanachter dat bureau en een middag naar het bos of strand. Even bewegend denken. Je zult zien dat kwartjes vallen dat het een lieve lust is. Hoogoplopend conflict? Drie keer slikken, telefoon pakken en partij uitnodigen voor een strandwandeling met een goed diner na afloop. Ik zie je denken…onzin, ik bel de rijdende rechter nog liever! Nee, echt het werkt! Een probleem waar je maar niet uit komt? Niet meer over nadenken, jezelf beloven dat je morgenochtend de oplossing hebt. Wedden dat je s’ nachts of s’ ochtends geheel onverwachts het gerinkel van dat vallende kwartje hoort! Het klinkt gek, maar inmiddels is het keurig wetenschappelijk gedocumenteerd hoe dat nu kan!

Iedereen aan het anticyclisch denken? Tja, het vraagt wel wat! Je moet een bewustzijn krijgen voor die eigenaardige neiging tot cyclisch denken. Kuddedenken, woonboulevard-op-tweede-paasdag-denken! Je lijkt vol tegen de stroom in te gaan! Zo lijkt het, want feitelijk zorg je juist, door het ‘reguliere’ uit te schakelen, dat er weer ruimte komt voor creativiteit. Nee, niet tegen de stroom in! Even er tussenuit stappen en kijken naar de stroom! Dan kan bewust, dat kan onbewust! Even jezelf afvragen of het een ‘must’ is om zaken zo te doen als je ze doet. Vat je um nog? Niet ‘go with the flow’, maar ruimte creëren voor ‘your flow’

Ik ben er klaar mee

En het is heel erg leuk om te doen. Ik denk even terug aan hoe het voor mij begon! Een muurvast zittende projectvergadering. Twintig consultants in een hok, blauw van de rook! Een beetje consultant rookte toen nog. [De projectsecretaresse regelde de sloffen sigaretten bij de Makro] De spanning en de rook waren om te snijden. Er werd op het fysieke af gediscussieerd. Partijen gaven geen krimp, de belangen waren gewoon te groot. ‘Ben er wel klaar mee’ riep ik, ‘het is mooi weer, we gaan naar het strand’. ‘We verschuiven geen deadline, maar vanmiddag doen we niets meer!’ Rare interventie? In de zon bleken veel argumenten te verdampen of niet zo keihard te zijn. Bleek ineens ongekende creativiteit aangeboord te kunnen worden. En misschien nog wel het belangrijkste, het team werd een hecht team. De slogan ‘ ik ben er klaar mee, we gaan naar het strand’ is een gevleugelde geworden. Iedereen voelde aan ‘wanneer het tijd werd om naar het strand te gaan’ Ik heb dat nooit meer hoeven roepen!

Durf eens lekker anticyclisch te denken. Speel met je kinderen in plaats van te roepen ‘ik moet nog even werken’ Investeer in de opleiding van je medewerkers, terwijl de crisis door je ‘forecast spreadsheet’ giert. Nu kan het, alle tijd! Gooi een week al je ‘standaard’ activiteiten uit je agenda en doe iets nieuws! Zeg bij de start van die vergadering met een meter nutteloze stukken op de agenda ‘Ik heb geen stuk gelezen, praat mij even bij’

Doe het deze week en praat mij bij over jouw ervaringen;-) Geef jouw ervaring als reactie!

Dit blog is opgenomen in het blogboek ‘De idiotie van het achteruit denken’

Welbegrepen eigenbelang … uw mooiste toekomst!

verbindingklein kopieWelbegrepen eigenbelang, wat is dat eigenlijk? En hoe kan het helpen bij het realiseren van uw doelen. Een pleidooi voor het echt begrijpen van uw belang. Zet de essentie  centraal, creëer een gemeenschappelijke ambitie en kom tot een beter ontwerp. Social Design for the future. Laat u verleiden! 

Wij Nederlanders zijn niet zo goed in het welbegrepen eigenbelang. Als ik de bronnen mag geloven zijn de Fransen of de Amerikanen er veel beter in! Wij zijn meer van het eigenbelang. We kennen onze positie, onze kleur en gaan vol voor de winst. Noem het onbegrepen eigenbelang. Er moet een nieuwe fusieschool komen, wij praten er jaren over, komen geen steek verder. Amerikanen schijnen uitmuntend te zijn. Die school moet er komen! Dat onderwijs is belangrijker dan het laten zegenvieren van eigen belang of overtuiging. Het gaat immers over onze kinderen.

Welbegrepen eigenbelang? Ja, als groep je sterk maken voor een gemeenschappelijke ambitie, waarbij de uitkomst altijd beter is dan het najagen van het eigenbelang. Vul voor ‘een school’ een willekeurig ander doel of geïsoleerd optrekkend individu in. Armoede, innovatie, werk, zorg! En direct krijg je een gevoel bij de begrippen macht en onmacht.

Lastig proces of simpel mechanisme
Slecht in welbegrepen eigenbelang? Komt dat door onze historie van verzuiling? Versluieren onze ego’s en gestold eigenbelang de blik op het welbegrepen eigenbelang. Stap eens een bestuursvergadering in, kijk eens rond en luister. Strijdbare taal, korte termijn resultaat en jawel eigenbelang. Niet het brede WIJ staat voorop, maar het wij als bestuur, wij als club, wij als zorgverlener, wij als … vul maar in. Als het moet sluiten we compromissen met andere kleine wij’s. Compromissen met een mager resultaat!

We gaan niet voor de hoogst haalbare kwaliteit. Nee we gaan voor de hoogst haalbare kwaliteit gezien ons belang. Te abstract? Pas het eens toe! Kijk bijvoorbeeld eens naar de transitie in de Jeugdzorg. Of naar die zieltogende verenigingen en stichtingen, die dezelfde doelen wensen te realiseren, maar elkaar bestrijden.

Ik daag je uit! Met wie zou je moeten samenwerken om je doelen dichterbij te halen, terwijl je dit gezien de belangen nu niet doet? Je voorbij gaat aan welbegrepen eigenbelang en je dus nooit de mooiste uitkomst krijgt. Tja misschien betekent dat opheffen en aansluiten. Fuseren en vernieuwen, of gewoon samen-op-trekken

Doe het eens! Pak de uitdaging waar je nu aan werkt, het zweet van op het hoofd krijgt. Ga zitten, vel papier erbij en tekenen! Wat zou het betekenen als je, zelfs met je aperte tegenstanders, zou denken vanuit dit welbegrepen eigenbelang!

Het mooiste of het meest haalbare
Zet jouw mooiste uitkomst neer! Teken het, hoe meer details hoe beter. Laat je niet leiden door ingeschatte belangen van anderen, protocollen, regelgeving en bekende ego’s. Gewoon tekenen. Dromen! Gaat het over de zorg voor Jeugd? Zet het kind centraal en droom! Een voetbalclub, de voetballer centraal! Onderwijs, het lerende kind centraal! Een bakker, het brood centraal! Ik zie je denken: ‘Damn dat levert een heel andere tekening op’. En zo simpel kan welbegrepen eigenbelang zijn!

Simpel, maar niet eenvoudig! 
Het mooiste ontstaat als je simpelweg vanuit de essentie denkt en de belangen even weg laat. Neem jeugd (of vul een andere essentie in). Teken de optimale zorg voor jeugd zonder te starten bij de voor-ingeschatte belangen van alle betrokkenen. Start vanuit de jeugd! En natuurlijk in dialoog MET die jeugd. Niet starten vanuit de reorganisatie en bovenliggende transitiebelangen, ontwerp met de essentie als middelpunt! Durf opnieuw te beginnen! Echte oplossingen te zoeken door vanuit de essentie te starten en niet direct vanuit de randvoorwaarden en belangen. Neem gerust de algemene kaders mee, maar stap uit die perverse prikkel van het eigenbelang!

De kanteling naar welbegrepen eigenbelang
ZO die is naïef hoor ik je roepen! Is dat echt zo? Of is er een kanteling gaande van bestuurders en professionals die begrijpen dat dit de betere weg is. Dat je beter vanuit de essentie kunt ontwerpen. De randvoorwaarden en de soms pijnlijke gevolgen verdwijnen niet! Bezuinigingen, ontslagen, moeilijke keuzes blijven aanwezig. Maar benader deze ook eens vanuit dit essentie-ontwerp-denken. Dat levert zuivere ontwerpen en een sneeuwbaleffect op. Kauw er eens op!

Durf je het aan om te kiezen vanuit de essentie en voor het welbegrepen eigenbelang? Of wil je meedenken? Hoor graag je reactie!