Category Archives: Onderwijs

Participatiemaatschappij en dan … een Dragons’ Den!

BWdOgeaCcAAjLbL.jpg-largeHet is zaterdagochtend 6.30. Studenten van het Honours Programme Sociale Innovatie van Windesheim verzamelen zich in het donker om de essentie van het gebied rond het Zwarte Water te ervaren. Een eerste stap in een door Windesheim samen met het Social Innovation Lab georganiseerde ‘pressure cooker’ rond sociale innovatie. De Provincie Overijssel formuleerde een opdracht die het geheel in het huidige tijdsgewricht plaatst: ‘Ontwikkel een visie op de rol van de provincie waarbij de vitaliteit van de samenleving optimaal wordt benut. Werk dit uit naar een concreet plan voor de IJsseldelta’

Best abstract en zeker geen makkelijke opdracht voor de multidisciplinaire groep studenten. De groep krijgt flitspresentaties van experts. Permacultuur, eigen kracht, openbaar bestuur, deel-economie, tijd en gebiedsontwikkeling worden in een nieuw perspectief geplaatst. Boodschap we gaan van een sturende overheid naar een faciliterende overheid! Belangrijkste vraag: hoe doe je dat, wat betekent dat? Het al snel geintroduceerde begrip regelluwe ruimte brengt de huidige worsteling goed in kaart.

Zondagmiddag, 36 uur later, staan de studenten in een schapenschuur omgebouwd tot Dragons’ Den, oog en oog met de Dragons om hun voorstellen te presenteren. Drie mooie concepten zien het licht! Pleegstand, gaat in op een nieuwe en duurzame wijze van omgaan met leegstand van gebouwen. ECOmmunity, geeft zicht op nieuwe woon en samenlevingsvormen, waarbij de kracht van generaties en het gebied optimaal gebruikt worden. Bouwen aan vertrouwen, gaat in op het vervlechten van overheid en inwoner in een krachtige samenwerking. Hersteld vertrouwen en een systeem waarbij elke inwoner projecten kan indienen en kan meebeslissen over het gebruik van belastinggeld ter financiering vormen de basis van het concept.

De Dragons, bestaande uit bestuurders en ondernemers, kozen unaniem voor het concept ECOmmunity als het meest innovatieve idee.  Het woord ‘Pleegstand’ om het duurzaam hergebruik van leegstaande panden te duiden mag volgens alle aanwezigen zo in de Dikke van Dale!

Eindconclusie van alle betrokkenen: deze wijze van samen leren en innoveren leidt tot betere producten, in een kortere tijd, met veel meer betrokkenheid. De kou in de schapenstal droeg daar haar eigen steentje aan bij!

[foto Cor Pierik]

Pesten……voorbij angst en grijze muizen!

Zaterdag, ‘s ochtends vroeg. Pesten! Ik heb het al een aantal dagen uitgesteld. Bloggen over pesten heeft iets van ‘meeschrijven op de stroom’. Nu de emotionele zenuw weer open ligt door de zoveelste zelfmoord, je ineens realiseren dat het niet langer kan’. Het kan al zo lang niet langer. Pesten, isoleren, in de hoekzetten, buitenplaatsen, kleineren, psychologisch onder druk zetten, macht uitoefenen, uitlachen, angst aanjagen. Dat dus! Herkent u het?

Pesten is van alle tijden. De mens schijnt daar niet in te evolueren. Laat staan te revolutioneren. De mens houdt niet van afwijkende zaken of mensen. Dat is eng, dat moet je isoleren, vooral niet als goed bestempelen. En dat kan prima door pesten, plagen, grapjes maken, uitdagen. Pesten als ritueel om te laten zien hoe de groep denkt. Een soort initiatie richting volwassenheid.

Pesten gaat over grijze muizen maken

Het einde aan pesten vraagt niet om een protocol. Het vraagt om het geloof in diversiteit. Het begrip dat juist in de kracht van het verschillend zijn de vooruitgang ligt. Het besef dat wij allemaal anders zijn! Door dat te accepteren, te verbinden, krijgen wij betere resultaten. Pesten gaat over grijze muizen maken. Grijze muizen die grijze muizen creëren. Stel je even voor wat dat betekent na een generatie of acht! En toch is dat wat wij graag doen in de schoolsystemen, maar ook in bedrijven. Raar want je hoeft er de onderzoeken van Harvard, MIT maar op na te slaan om te ontdekken dat diversiteit loont.

Diversiteit loont

Geloof in diversiteit vraagt om een open blik. Een open blik en het uitstellen van een oordeel. Een blik gericht op willen zien hoe anders denken, anders zijn mooi kan zijn. Hoe het iets kan toevoegen aan jouw eigen wereld. Zelden heb ik sneller geleerd als in contact met andere culturen. De verbazing dat het anders kan. Het overdenken en het besef dat jouw eigen wereld zomaar inruilbaar is voor een andere. Gewoon omdat die ook bestaat. Bestaat met al zijn eigenaardigheden en afspraken.

Een protocol helpt niet, een ambitie wel

Pestgedrag stoppen gaat niet over roepen ‘dat het nu eens moet ophouden’. Dat er protocollen moeten komen. ‘Dat wij het incident grondig gaan onderzoeken’. Dat leerkrachten beter moeten opletten. Dat ouders hun ogen moeten openen, aandacht hebben voor het kind. Stoppen met pesten vraagt om een fundamenteel anders denken over diversiteit. Over voorbij de angst van het ‘onbekende anders’ gaan. Het anders zijn omarmen en kijken wat dat jou kan brengen. Maar het vraagt meer!

Waarderend onderzoeken is gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen

Pestgedrag stoppen vraagt om een echte dialoog op scholen. Een dialoog over hoe het beter kan in het onderwijs. Het vraagt om luisteren, gezamenlijk onderzoeken, een gezamenlijke ambitie en het gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor het realiseren van de uitkomst. Het vraagt niet om probleemgericht denken ‘hoe stoppen we pesten’, maar om het grotere oplossingsgerichte denken ‘hoe ziet de school eruit waar iedereen zich thuis voelt en kan excelleren’. Voelt u het verschil? Niet vanuit het probleem denken, maar vanuit de ambitie! Niet te klein als in ‘de meest veilige school’, nee, vanuit een ambitie waar iedereen zich aan kan verbinden. Kinderen, ouders, docenten, bedrijven, verenigingen in de buurt! Dan pas houdt pesten op omdat het er gewoon niet bij hoort.

En dat is nodig want pesten is niet voorbehouden aan de schoolbanken. Het stopt niet bij het behalen van het diploma. Werk, voetbalclubs, verenigingen, wijken het gaat lekker door.
Ik hoor je denken….getver wat een soft gelul! Wat een ‘regenboog-denken’! En daar zit de kern. Het is niet soft, het vraagt om durf! Het vraagt om het besef dat de school dat niet alleen kan. Het vraagt als school om de durf de dialoog aan te gaan en met alle betrokkenen een excellente toekomst te onderzoeken.
Durft u het aan om de school drie dagen stil te leggen? Om in drie volle dagen samen met alle betrokkenen te onderzoeken ‘hoe de school waar iedereen kan excelleren er uit ziet’?

Ja? Bel gerust, dan stel ik een team samen om het geheel belangeloos te begeleiden en aan te jagen!

N.B: Dit blog werd eerder gepubliceerd op Mindz.com. Inmiddels is het daar 1326 keer gelezen. In één LinkedIn groep woedt nog steeds een levendige discussie, vandaag is de 348ste opmerking geplaatst. Pesten leeft dus! Nu nog een duurzame waarderende oplossing!

Game principes aan de Wijnhaven

Robbert van der Pluijm is een bevlogen onderwijsvernieuwer. Laatst sprak ik met hem over zijn plannen en de waarde van ervarend leren. Gamification van het onderwijs zou hier wel eens een belangrijke bijdrage aan kunnen leveren.  Onderstaand een blog van Robbert over gamification en onderwijsvernieuwing. Een verslag van een experiment. Een showcase waarop direct verder te bouwen valt. Geen dikke beleidsplannen, maar experimenterend de toekomst verkennen. Ik beveel het u van harte aan! 

Robbert van der Pluijm >>             Onlangs kreeg ik de uitgelezen mogelijkheid om binnen het team Mediatechnologie van de Hogeschool Rotterdam aan de slag te gaan met het toepassen van game principes in het onderwijs. Hoe zoiets tot stand komt? Je bent al contact met de hogeschool via de applied game Enterprise en je vraagt je tijdens een gesprek met een docent hardop af of ze hun kennis over spelontwerp en -mechanieken ook integreren in de wijze waarop ze hun lessen vormgeven. De docent – die tevens de minor Game Design & Development coördineert – zei eigenlijk van niet. Maar ze wilde er wel graag over doorpraten. Dat was goed, maar zoals Hems Zwier (@HemsZwier) van het social innovation lab mij zo treffend meegaf in ons laatste gesprek: “je kunt urenlang ouwehoeren, maar je moet het gewoon doen”. Een week later zei Jeroen Alessie (@Jeroenalessie) van Avans Hogeschool trouwens exact hetzelfde.

Gamification en een individuele opdracht

Enfin, de eerste stap op de locatie Wijnhaven is geschiedenis. Middels het inzetten van de principes van ‘achievements’, ‘levels’ met ingebouwde ‘countdown’ en uiteindelijk het sociale component waarbij de klas de winnaar van de gouden badge bepaalde, introduceerden we voorzichtig het concept van gamification in de les.

Dragons’ Den Sociale Innovatie op het Hogeland een succes!

Op vrijdag 12 oktober trokken studenten van het Honours Programma van Windesheim naar Kloosterburen. ‘s Avonds in de oude boerderij Oud Bokum kregen ze te horen dat de lege en koude boerderij binnen 24 uur omgetoverd moest worden tot een Dragons’ Den.

Er mocht keihard gewerkt worden aan de opdracht: ‘Wat kan de toekomst zijn van Oud Bocum en het omliggende gebied’. Een opdracht op het gebied van sociale innovatie in een gebied (het Hogeland) waar de woorden krimp en ontvolking inmiddels ingeburgerd zijn, maar ook een grote creativiteit aan de dag gelegd wordt als het gaat om nieuwe concepten rond zorg, wonen en kwaliteit van leven. In korte tijd werden teams samengesteld en werden de mobile field offices ingericht. In ketelhuis, opkamer en achterhuis was een onwaarschijnlijke bedrijvigheid waar te nemen. In multidisciplinaire teams streden de studenten om het ‘Best innovative idea 2012/2013’.

De studenten werden ondersteund door kunstenaars, een architect, communicatie- en organisatie-deskundigen en trokken hun eigen innovatieve plan.

Een weekend vol ervaringen, om nooit meer te vergeten. ‘s Ochtends vroeg in het donker het wad op om de essentie van het Hogeland te ervaren, ‘s avonds oog in oog met de dragons om de innovatieve ideeën te presenteren . Doorgewinterde bestuurders, experts en ondernemers van het Hogeland traden op als dragons en legden de studenten het vuur positief kritisch aan de schenen. En natuurlijk was er het te enthousiasmeren publiek dat kritisch mocht meestemmen. Mooie innovatieve ideeën zagen het licht!

De Dragons’ Den is een innovatief trainingsconcept van het Social Innovation Lab. De Dragons Den Oud Bokum kwam tot stand in nauwe samenwerking tussen Windesheim en het Social Innovation Lab!