Zaterdagochtend, ik loop door de stad. Ruik de geuren, hoor de geluiden, zie mensen zich haastig door de volle markt persen. Anderen lijken alle tijd te hebben, maken praatjes, staan minuten lang kramen te bekijken. Inwoners van een stad. Wie zijn die mensen eigenlijk, wat boeit ze, wat drijft ze? Wat is er mogelijk als ze samen leren? Als al die verschillende disciplines, vaardigheden, leeftijden, ervaringen samen gaan leren. Kun je leren uit de school halen en teruggeven aan de stad? Een pleidooi voor de stad als klaslokaal.

De weg terug

In mijn beeld-denkend brein schieten filmische fragmenten van mogelijke leersituaties voorbij. Denk je eens in wat een impact dat kan hebben. Ik daag je uit, zoek een terras, lekker in de zon, kijk rond. Pak een bierviltje en schrijf de voorbij schuivende thema’s eens op! Mobiliteit, diversiteit, ondernemerschap, virtual reality, marketing, duurzaamheid, maar ook uitsluiting, armoede versus rijkdom, gezondheid, jeugd versus ouderdom. Wat zou er gebeuren als we de straat als leerportaal bestempelen.

Ooit leerden we op straat. In de werkplaatsen, bij de Gilden, bij meesters en onder de mensen. Om goede redenen hebben we het leren verplaatst naar instituties, naar professionals die ons leerden leren. Het leren werd efficiënt, werd genormeerd en zong zich langzaam los van de praktijk! Zo kan het dat we over veel alledaagse zaken nu leren vanuit boeken. We ons handelingsonbekwaam voelen in de normaalste zaken.

Vanuit de schoolbanken leren we kijken naar het leven om ons heen. Zou het niet geweldig zijn als de we dagelijkse werkelijkheid beet konden pakken op die plekken waar die werkelijkheid ontstaat? De werkelijkheid zien, waarderen, beoordelen en er vragen over stellen? Kijken welke theoretische benaderingen, welke methodieken ons kunnen helpen bij ons denken, ons doorgronden. Zou dat niet veel meer verbinding geven? Zou het niet prachtig zijn als we het leren voor een gedeelte weer teruggeven aan de dagelijkse werkelijkheid? De stad, het dorp, het milieu, de mobiliteit als klaslokaal. Thema’s te over!

Waarde toevoegen door leren

Zelf zit ik midden in het creatieve proces van het ontwikkelen van een leersituatie voor Honours Studenten van Windesheim. Bovenop hun eigen studie leren deze studenten in multidisciplinaire groepen over sociale innovatie, doen onderzoek, doen projecten. We werken al met echte opdrachtgevers, met echte problemen, maar wat is er mogelijk zijn als je de stad tot klaslokaal bombardeert? Hoe gaaf zou het zijn als je direct waarde toevoegt aan een stad, dorp of thema puur door jouw leren? Iets terug geven aan de maatschappij door jouw leerproces. Jouw individuele leerproces tot een gemeenschappelijk leerproces maken, samen met de doelgroep. Stel je eens voor! Onderwijs weer terugplaatsen, daar waar het hoort, als hart van de maatschappij! Leren door te zien waar jij als individu waarde kan toevoegen.

Inspirerend leren

Het voordeel van de stad als klaslokaal is dat de school 24/7 open is. Je kunt leren op momenten dat het jou past, je onderzoeksobject is nooit ver weg! Inspirerend leren! Desnoods ‘s nachts leren. Het vraagt om andere vaardigheden, anders inzetten van methoden en technieken, misschien nieuwe methoden. Het vraagt vooral om nieuwsgierig zijn, willen ontdekken, begrijpen dat je niet alles hoeft te weten als je aan iets begint, maar dat experimenteren mag. Sterker, dat experimenteren moet! In de praktijk ontdekken wat nodig is. Zou dat niet prachtig zijn? Samen een leeromgeving vormen. Of in new speak:’een learning community voor een leven lang leren’

Ben je er al mee bezig of wil je ideeën uitwisselen neem dan contact op!

[Hems Zwier 06 211 008 91, Hems@me.com]